Psychotherapeute
Depressie is heel divers. Er zijn mensen met een grote biologische kwetsbaarheid, die weinig stress nodig hebben om depressief te worden en er zijn mensen bij wie de omstandigheden te zwaar doorwegen en daardoor decompenseren. Soms gaat het om actuele stressoren, soms is er een uitlokkende factor die een moeilijk verleden wakker maakt. De leergeschiedenis van mensen speelt immers altijd een belangrijke rol. Zo kunnen mensen niet geleerd hebben om controle te nemen, omdat dit in hun gezin van herkomst onmogelijk was. Deze vaardigheden in een latere fase verwerven is niet onmogelijk maar soms wel moeilijk en uitdagend. Soms lopen mensen vast omdat hun kijk en omgaan met de wereld faalt en niet meer aangepast is aan wat het leven vraagt.
Nog anderen gaan onderuit omdat net een aantal beschermende factoren wegvallen. Na een forse depressie kunnen mensen bang zijn om zich nog slecht of gedeprimeerd te voelen. Maar vaak leidt het vermijden van alles wat oncomfortabel is nog sterker tot het gevoel van somberheid en de ervaring helemaal geen eigenaar te zijn van persoonlijke dromen, verlangens en een eigen leven. In het geval van een grote depressieve kwetsbaarheid moeten mensen soms ook rouwen over het verlies van hun gezonde zelf en verwerken wat hen overkomen is.
De depressie heeft een verloop, in elke fase van de depressie is de psychotherapeutische aanpak anders. In een acute fase zien we vaak veel agitatie en spanning, mensen zijn niet meer bereikbaar of beïnvloedbaar, hun denken en ervaren zijn te gekleurd door de stemming. In dergelijke fase moet er vooral geleerd worden wat een depressie doet met het wezen van een mens. In een herstelfase gaat het voornamelijk om een goede hantering te vinden met wat er gebeurt en het leren zien waarom de depressie er is moeten komen, het gaat om het bijstellen van opvattingen en het leren handelen in functie van kleine doelen.
Na een depressie is het belangrijk de persoonlijke stressweerbaarheid terug op te bouwen en het register van hanteringsstrategieën uit te breiden. Psychotherapie zal er dan op gericht zijn de stemming te reguleren en controle te nemen, op tijd signalen te zien en er naar te handelen.
Met herwonnen draagkracht kunnen er weer andere inspanningen gevraagd worden, vooral het toelaten van nieuwe ervaringen die ervoor zorgen dat er terug een vruchtbaar leven komt.
Dit alles kadert in preventie van herval.
In elke fase moeten we duidelijke psycho-educatie geven aan partners en familie. Depressies kunnen relaties belasten, in gevaar brengen, veranderen. Soms moeten ook partners na herstel van ver terugkomen.